Schouten & Nelissen vitality@work (sinds april 2021 verder als Realise) ondersteunde in samenwerking met het ministerie Sociale Zaken en Werkgelegenheid 20 organisaties bij de aanpak van werkstress en ongewenst gedrag. Met behulp van actie teams. We vroegen de deelnemende organisaties naar wat zij als belangrijkste oorzaken zien.
#1 Niet gelukkig met werk
Medewerkers ervaren soms werkstress, omdat zij niet blij zijn met hun baan. Het is lastig om toe te geven en om er iets mee te doen. Ze blijven daarom ‘hangen’ in werk dat ze niet leuk vinden. Dat levert niet zozeer werkdruk op, maar wel stress en ontevredenheid.
#2 Te weinig of te veel eigen autonomie
Medewerkers vinden het prettig om invloed te kunnen uitoefenen op hun werk en werkwijze. Slechts uitvoerder zijn van beleid, levert ontevredenheid en stress op. Aan de andere kant voelt niet iedereen zich prettig bij te veel autonomie. De overgang naar zelfsturende teams kan bijvoorbeeld onveilig voelen. Medewerkers hebben dan het gevoel alles zelf te moeten uitvinden. Goede begeleiding is cruciaal.
#3 Te veel focus op wat nog moet
Vaak leggen medewerkers de focus op wat niet is gelukt. Er ontstaat een negatieve flow. Steeds vaker gaan zij ontevreden naar huis gaan. Want het is weer niet gelukt om de hele ‘to-do-lijst’ weg te werken. Terwijl er zoveel wel is afgerond. Meer oog voor wat wel is gelukt en meer complimenten naar elkaar kunnen hierbij helpen.
‘Als wetgeving of regels veranderen, kan dat een groot effect hebben op de werkvloer. Dat is bijvoorbeeld het geval in de zorg.’
#4 Snelle groei van de organisatie
Als een organisatie een snelle groei doormaakt, is het oppassen geblazen. Groei betekent toenemend werk. Soms komt de focus dan zo op het werk te liggen, dat aandacht voor elkaar op de achtergrond raakt. Ongewenst gedrag ligt dan op de loer. Er ontstaan vaak culturen binnen een cultuur.
#5 Combinatiedruk
Vaak ontstaat werkstress niet alleen door drukte op het werk, maar ligt de oorzaak in een combinatie van factoren. Dat kan zijn, omdat een medewerker een baan combineert met zorg voor jonge kinderen of de zorg voor een (hulpbehoevende) ouder. Ook een druk sociaal leven kan zorgen voor stress.
#6 Veranderende wet- en regelgeving
Als wetgeving of regels veranderen, kan dat een groot effect hebben op de werkvloer. Dat is bijvoorbeeld het geval in de zorg. Daar zorgden de decentralisaties (de overgang van financiering naar de gemeente) voor een andere werkwijze. Dat leverde onzekerheid op bij medewerkers en daardoor stress.
#7 Tijdelijke contracten
Ook de beperking in tijdelijke contracten levert werkdruk op. Mensen hebben het gevoel dat ze zich in slechts twee jaar moeten bewijzen. Ze gunnen zich te weinig tijd om goed in te werken en pakken alles op. Soms is het voor organisaties niet mogelijk om vaste contracten aan te bieden. Dat betekent dat elke twee jaar een nieuw iemand moet worden ingewerkt. Met werkdruk voor de ‘achterblijvers’ als gevolg.
#8 Verharding in de maatschappij
In beroepen waarin veel contact is met mensen, zoals het onderwijs en de zorg, ervaren steeds meer medewerkers dat dit contact moeizamer of soms zelfs grimmiger verloopt. Mensen zijn mondiger en veeleisender. Soms is er ook sprake van agressie. Dat levert veel onveiligheid op voor medewerkers en daarmee werkstress.
Stress op de werkvloer?
Wil je weten hoe je van een negatieve, een positieve spiraal maakt? Onze experts helpen je graag verder met mogelijkheden van een actiegerichte aanpak van de uitdagingen. Vragen of advies nodig? Je mag ons alles vragen.