Zes feiten die je als organisatie moet weten over ongewenst gedrag.
#1. Er zijn veel verschijningsvormen
Ongewenst gedrag kan uiteenlopen van pesten en treiteren tot intimideren, (verbale) agressie en seksueel grensoverschrijdend gedrag. Ook een angstcultuur kan leiden tot ongewenst gedrag. Mensen durven zich niet uit te spreken en er gebeurt veel in de onderstroom. Welke vorm het ook heeft. Het levert altijd een negatieve sfeer op die invloed heeft op werkprocessen en resultaten.
#2. Het is moeilijk te herkennen
Ongewenst gedrag is vaak verborgen. Medewerkers durven het meestal niet te bespreken. Wel zijn er signalen waar je als leidinggevende op kunt letten. Fouten worden bijvoorbeeld niet gemeld of conflicten niet onderling opgelost. Medewerkers spreken vooral óver in plaats van met elkaar. Andere indicatoren: een groot verloop en daling van de productiviteit binnen de organisatie. Wees bovendien alert als medewerkers minder betrokken zijn of zich vaker ziekmelden.
#3. Werkstress verhoogt de kans op ongewenst gedrag
Mensen die te maken hebben met ongewenst gedrag ervaren meer werkdruk en hebben meer kans op een burn-out. Andersom geldt hetzelfde. Werkstress verhoogt de kans op ongewenst gedrag. Bij hoge werkdruk zijn mensen vooral gericht op hun taak. Er is geen aandacht voor hoe je elkaar aanspreekt. Frustratie en gemopper over de ervaren werkdruk zorgen voor een negatieve sfeer.
#4. Het ligt niet ‘aan de persoon’
Vaak is het idee dat ongewenst gedrag – bijvoorbeeld pesten – een persoonsgebonden kwestie is. Wetenschappelijk onderzoek wijst uit dat vooral werkfactoren van invloed zijn. Denk aan de eerder genoemde werkstress, maar ook weinig autonomie en invloed op het werk, verveling en zwak leiderschap. Gaat iemand die ongewenst gedrag vertoont weg en verandert er niets aan het werkklimaat? Dan komt vaak weer een nieuwe ‘pester’ in de plaats.
#5. Zoek naar een oplossing die past bij de organisatie
Er bestaat geen standaardoplossing voor ongewenst gedrag. Het is vooral belangrijk om te kijken naar wat er werkt binnen je organisatie. Wat past bij de bedrijfscultuur en de -structuur? Soms kan een oplossing per team nodig zijn. Zorg als manager in ieder geval voor openheid en probeer een positieve verandering op gang te brengen. Wat kunnen medewerkers en leidinggevenden samen doen om verschil te maken?
#6. Horen, zien en waarderen helpen ongewenst gedrag voorkomen
Vaak ontdek je pas dat er sprake is van ongewenst gedrag als er een incident is. Dan ben je eigenlijk te laat. Ook hier geldt dus dat voorkomen beter is dan genezen. Faciliteer als organisatie tijd en ruimte voor aandacht voor elkaar. Let ook op de ervaren werkdruk. Bespreek de balans tussen energiegevers en –vreters. En vooral: zorg dat mensen zich gehoord, gezien en gewaardeerd voelen. Dan ontstaat een positief werkklimaat, waarin ongewenst gedrag minder kans heeft.
Oorzaken van psychosociale arbeidsbelasting
In samenwerking met het Ministerie van SZW ondersteunde Schouten & Nelissen 20 organisaties bij het gericht versterken van een positief werkklimaat en het aanpakken van ongewenst gedrag en werkstress. We vroegen de deelnemende organisaties naar wat zij zien als belangrijkste oorzaken van psychosociale arbeidsbelasting.
Gratis boek: Grip op een positief werkklimaat
Vraag gratis aan! En laat je inspireren door de verhalen van 20 organisaties die werkstress en ongewenst gedrag structureel aanpakten met behulp van actieteams.
Vragen of advies nodig?
Inzicht is een eerste stap om te komen tot het stellen van impactvolle maatregelen die het werkklimaat sociaal veiliger maken. Direct op de werkvloer van een negatieve, een positieve spiraal maken ? Onze experts helpen je graag verder met de mogelijkheden van een actiegerichte aanpak. Je mag ons alles vragen.
